Na pewno znane jest Wam powiedzenie: „Wszystkie drogi prowadzą do Rzymu”? To samo sformowanie da się odnieść do zupełnie innego kontynentu, innego państwa oraz do innego okresu czasu. W przypadku bowiem Imperium Inkaskiego można akurat powiedzieć, że „wszystkie drogi prowadzą do Cusco”? Słyszeliście o Qhapaq Ñan? To gigantyczny system dróg w Ameryce Południowej, który doczekaƗ się wpisu na listę światowego dziedzictwa UNESCO. W okresie panowania Inków wszystkie drogi prowadziły właśnie do Qosqo, najważniejszej metropolii Ameryki Południowej. Qosqo oznacza pępek, centrum, punkt spotkań. W XV wieku staƗo się głównym ośrodkiem władzy, które połączono ze wszystkimi podbitymi regionami za pomocą imponującej sieci dróg! Jakie były cele tworzenia tysięcy kilometrów szlaków, zsynchronizowanych z miastem Cusco? Gdzie w Peru możecie przejść się jednym z nich? Zapraszamy do lektury!
Inkaski system dróg Qhapaq Ñan – raj dla kochających trekkingi
Qhapaq w języku keczua oznacza potężny, dostatni, królewski, zaś ñan drogę. Qhapaq Ñan można zatem tƗumaczyć, jako sieć dróg gƗównych lub jako sieć dróg królewskich. To jedna z najbardziej zaawansowanych prac inżynieryjnych, powstaƗych (a precyzyjniej realizowanych) w XV i XVI wieku na terytorium Imperium Inków. Wyraz potęgi, siƗy, kontroli.
Ta unikalna sieć, zbudowana na przestrzeni ponad 2000 lat przez kultury pre-inkaksie oraz przez Inków z uwagi na dƗugość, poƗożenie, charakter zostaƗa doceniona przez UNESCO i w 2014 roku wpisana na listę światowego dziedzictwa. Qhapaq Ñan – Andyjski System Dróg, jest przejawem ważnych procesów wymiany wiedzy, tradycji kulturowych, towarów i komunikacji pomiędzy ludźmi i terytoriami.
Ów system zawdzięcza się Inkom, bowiem to oni nadali mu wyjątkowego znaczenia, charakteru oraz maksymalnie go rozbudowali. W okresie formowania się inkaskiej potęgi, w ramach wielkiego projektu politycznego, militarnego, ideologicznego i administracyjnego, nastąpiło zjednoczenie i rozbudowa zastanych odcinków dróg. Te dotychczas istniejące, jak i te które Inkowie stworzyli, połączono w jedną spójną, funkcjonalną caƗość, nadając im nowego charakteru i znaczenia. Począwszy od Cusco, Qhapaq Ñan pozwalaƗ na przemieszczanie się do 4 regionów, na które zostaƗo podzielone Imperium Tahuantinsuyo (Imperium Inkaskie). ŁączyƗ miasto Quito w Ekwadorze, na północy, z Santiago w Chile, na południu ówczesnego imperium.
Inkaski system dróg Qhapaq Ñan – gƗówne cele
Andyjski System Dróg sƗużyć miaƗ nie tylko do przemieszczania się ludzi, czy zwierząt, ale także do zintegrowania podbitych, przez rosnące w siƗę państwo inkaskie, mniejszych grup etnicznych. Rolą zatem tej gigantycznej sieci komunikacyjnej byƗa kontrola caƗego zdobytego terytorium, jak też centralizacja wszystkich regionów. ByƗ to również jeden z gƗównych sposobów na rozpowszechnienie się języka keczua, kultury i religii.
To co zasługuje na uwagę oraz ogromny szacunek, to fakt, że ów węzeł komunikacji, obejmujący w sumie 6 krajów: dzisiejsze Peru, Boliwię, Ekwador, Kolumbię, fragmenty Chile i Argentyny, powstał w czasach o bardzo ograniczonej technologii oraz w wielu miejscach – w bardzo trudnych warunkach geograficznych.
Szlaki wiodą przez tereny pustynne, przez Andy oraz dżunglę, czyli praktycznie od poziomu morza, po 6000 m n.p.m. Jedne są wąskie, inne szerokie, jedne kamieniste, inne nie. Przebiegają przez tak różne klimaty i krajobrazy, że nie sposób się im oprzeć. Zostały one tak uksztaƗtowane, by poƗączyć wszystkie ośrodki mieszkalne, centra administracyjne, wojskowe, rolnicze, oraz ceremonialne. Uwielbiam je pokonywać, odkrywać. Znajdziecie na nich m.in. szereg ruin miast, miasteczek, czy też miejsc odpoczynku, zwanych tambos, jak też na jednym z nich unikalny most wiszący, który funkcjonuje do dnia dzisiejszego. Szczegóły o nim znajdziecie w artykule “Inkaski most Qeswachaka, czyli najpiękniejsze atrakcje w Peru!“
Ile kilometrów liczy caƗy system?
Tego dokładnie nikt nie wie. Wskazuje się, że długość wszystkich szlaków znacznie przekracza 45.000 km. Niektórzy mówią nawet o 60.000 km. Dla porównania rzymski system dróg miaƗ niecaƗe 80.000 km. Gdyby potwierdziły się tezy o co najmniej 60.000 km dróg, co jest więcej niż prawdopodobne, można by rzec, że inkaska sieć prezentuje się równie imponująco, jak ta z Rzymu. A może i bardziej imponująca, bowiem tworzona byƗa m.in. w niezwykle różnorodnych i trudnych warunkach klimatycznych i geograficznych.
Więcej o Qhapaq Ñan przeczytacie także tutaj.
Polecane przez nas inkaskie fragmenty szlaków w regionie Cusco
Do najbardziej popularnych tras wchodzących w skƗad inkaskiego systemu dróg należy m.in. sƗynna trasa – camino inca (Inca Trail), wiodąca z okolic miasteczka Ollantaytambo do Machu Picchu. Aktualnie trasa ta objęta jest ścisłą kontrolą i można ją przemierzać wyłącznie w ramach wykupionych u odpowiednich operatorów turystycznych. Te zaś trzeba rezerwować z wyprzedzeniem, nawet 6-7 miesięcy, bowiem wejście na szlak objęte jest dziennymi limitami.
Inne szlaki, które nie wymagają rezerwacji z kilkumiesięcznym wyprzedzeniem, jak też aż tak dużych nakƗadów finansowych, to m.in. trasa przebiegająca z Cusco do Huchuy Qosqo, czy też drugorzędna sieć szlaków inkaskich usytuowana na odcinku prowadzącym do słynnego inkaskiego mostu Qeswachaka.
Ale nie trzeba szukać daleko! W samym Cusco można się przejść inkaskim szlakiem i to tym głównym. Wystarczy wyjechać nieco poza miasto, w kierunku świątyni księżyca, obok której przebiega jedna z czterech dróg głównych, wpadająca wprost na plac centralny – Plaza de Armas. Zwie się Antisuyu i prowadzi do peruwiańskiej dżungli (do jednego z 4 regionów Tahuantinsuyu o nazwie właśnie Antisuyu).
Będąc w Peru, zdecydowanie warto zaplanować sobie czas tak, by przynajmniej raz przejść się inkaskim szlakiem. Wszak to właśnie tego typu perełki są unikalne na skalę światową! I jeżeli chcemy odkryć coś bardzo oryginalnego w tym akurat państwie, to trekking z Qhapaq Ñan w roli głównej, będzie jedną z najlepszych atrakcji!
